برنامۀ صعود علم کوه از گرده آلمانها مورخ ۳۱ مرداد و ۱ شهریور ۱۴۰۳ با حضور اعضای زیر اجرا گردید:
۱- رضا دشتی (سرپرست و عکس) ۲- وحید شیخ زاده ۳- فرشاد اسمعیل زاده (گزارش) ۴- مهدی مشایخی ۵- سعید صیقلانی
نام برنامه: قله علم کوه از مسیر گرده آلمانها
ارتفاع ابتدا مسیر: 2200 متر از قرارگاه ونداربن
منطقه: کلاردشت – علم کوه
ارتفاع قله: 4850 متر
وسیله دسترسی به منطقه (همراه کرایه): وسیله شخصی
وضعیت هوا: هوای مناسب و بدون وزش باد ولی با توجه به اینکه گرده آلمان ها در قسمت شمالی قله بوده و آفتاب گیر نمی باشد با توجه به فنی بودن مسیر می بایست لباس گرم همراه داشته باشید.
زمان بندی برنامه علم کوه از گرده آلمانها:
تیم در ساعت 10 صبح از عوارضی تهران_ شمال به سمت کلاردشت رودبارک با وسایل شخصی حرکت خود را آغاز نمود با توجه به ترافیک سنگین به سمت شمال به دلیل تعطیلات راه سه ساعت و نیم تقریبا دو برابر افزایش پیدا کرده و در ساعت 17:30 به رودبارک رسیدیم. پس از صرف نهار و استراحت به سمت قرارگاه رودبارک رفته و پس از پارک ماشین ها و هماهنگی با راننده در ساعت 20:00 از قرارگاه ونداربن به سمت جانپناه سرچال حرکت کردیم؛ با یک سرعت متوسط پیمایش کرده و پس از استراحت دو دقیقه ای در کشتی سنگ و منطقه کنگلک ها در ساعت 00:05 به جانپناه سرچال رسیدیم. گروه پس از صرف غذا و خواب جهت ریکاوری، در ساعت 3:30 از خواب بلند شده و پس از آماده شدن در ساعت 4:00 به سمت منطقه علم چال شروع به حرکت کرده و در نهایت پس از استراحت و صرف صبحانه در سکوی آرش درساعت 7:30 اول گرده آلمان ها بود. پس از کار فنی و پیمایش تیم در ساعت 17 در خروجی گرده و در ساعت 17:30 به قله علم کوه رسیدیم. پس از استراحت و درآوردن تجهیزات در ساعت 18 از مسیر حصار چال به سمت تنگ گلو حرکت کردیم که در نهایت در ساعت 21:30 به انتهای مسیر رسیدیم.
وضعیت حیات وحش و گیاهان (فقط حیوانات و گیاهانی که مشاهده شد): ارس خزنده، گیاهان بالشتکی مثل کلاه میرحسن، چوبک و گون
وضعیت زباله: فاقد زباله
وضعیت آب آشامیدنی و آنتن دهی: قرارگاه ونداربن-چشمه کنار سنگ کشتی –پناهگاه سرچال –برف چالهای علم چال.
همراه اول در قرارگاه ونداربن، بخشهایی از مسیر تا سرچال، پناهگاه سرچال و در نزدیکی قله آنتن دارد. با توجه به اطلاعات و خواندن گزارش ها عموما مکان های ذکر شده برای همراه اول تا حدودی آنتن دهی فراهم است ولی زمان صعود تیم در هیچ یک از مکان های ذکر شده هیچ یک از نفرات اعضاء کوچکترین آنتن دهی برایش فراهم نبود.
آیا قله صعود شد؟ (در صورتی که صعود نشد در شرح صعود ذکر فرمایید.): در ساعت 17 به انتهای گرده و ساعت 17:30 به قله علم کوه رسیدیم.
شرح صعود و کروکی مسیر گرده آلمانها:
در ابتدا لازم است از موقعیت جغرافیایی و مسیرخانی گرده آلمان ها توضیح مختصری داده شود:
موقعیت جغرافیایی:
علمکوه قله ای در شمال ایران است که دومین قله بلند ایران پس از دماوند می باشد.
این قله که در منطقه تخت سلیمان در شهرستان کلاردشت استان مازندران واقع گردیده به “آلپ ایران” نیز معروف است.
بیشتر شهرت این کوه به خاطر دیوارهایست که در دامنه شمالی آن قرار دارد و دارای فنّیترین و سختترین مسیرهای سنگنوردی و دیوارهنوردی در ایران است.
علمکوه در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان کلاردشت و در استان مازندران واقع گردیده.
کلاردشت نزدیکترین شهر استان مازندران به این منطقه و پراچان و طالقان نزدیکترین شهرها در استان البرز به علمکوه هستند.
این ناحیه بزرگ کوهستانی از شمال به کلاردشت و سواحل دریای خزر، از شرق به دره رودخانه کرج چالوس، از غرب به منطقه الموت و سه هزار و از جنوب به منطقه طالقان محدود می شود.
یخچال های بسیاری از جمله یخچال های علم چال، سرچال، اسپیلت، تخت سلیمان، مرجیکش، خرسان و … در این منطقه قرار دارند از این رو می توان این منطقه را بزرگترین ناحیه کوهستانی یخچالی ایران نام برد.
با توجه به ارتباط علم کوه با کوههای اطراف و وجود دیواره و گرده، برای رسیدن به آن راههای بسیاری وجود دارد.
مسیرهای رایج صعود به علم کوه را میتوان به؛
یک مسیر کوهپیمایی جنوبی، یک مسیر کوهپیمایی شمال شرقی، یک مسیر کوهنوردی شمالی و یک مسیر دیوارهنوردی تقسیمبندی کرد.
مسیر جبهه جنوبی:
مسیر کوهپیمایی که از رودبارک آغاز میشود و با گذر از ونداربن، تنگ گلو و حصار چال از سمت جنوبی به قله علمکوه میرسد، سادهترین مسیر صعود به قله است؛ که معمولاً با شب مانی در دشت حصار چال همراه است.
مسیر جبهه شمال شرقی:
مسیر کوهپیمایی شرقی هم از رودبارک آغاز میشود و با گذر از ونداربن، پناهگاه سرچال، علمچال و گردنه سیاه سنگ از سمت شرق به قله علمکوه میرسد. این مسیر به عنوان یکی از سختترین مسیرهای کوهپیمایی در ایران محسوب میشود و غالباً با یک شب مانی در پناهگاه سرچال همراه است.
مسیر گرده آلمانها:
مسیر کوهنوردی که از رودبارک آغاز میشود و با گذر از ونداربن، پناهگاه سرچال، علمچال و گرده آلمانها دقیقاً از سمت شمال به قله علمکوه میرسد. این مسیر از لحاظ زمانی کوتاهتر از مسیر سیاه سنگ است ولی نیازمند ابزار فنی میباشد و مانند آن، غالباً با یک شب مانی در پناهگاه سرچال همراه است.
مسیر دیواره شمالی:
مسیر دیوارهنوردی هم از رودبارک آغاز میشود و با گذر از ونداربن، پناهگاه سرچال، علمچال و دیواره شمالی از مسیرهای متنوع دیواره به قله میرسد.
این منطقه دارای ۴۷ قله بالای ۴۰۰۰ متری است و بلندترین قله این منطقه قله علم کوه با ارتفاع ۴۸۵۰ متر میباشد.
در جبهه شمالی این قله، دیواره گرانیتی به طول ۶۵۰ یا ۵۵۰ متر وجود دارد که یکی از زیباترین و مشکلترین دیوارههای دنیا بهشمار میرود.
اگر جایی ارتفاع ۸۰۰ متر برای این دیواره ذکر شده، اشتباه نیست چرا که یخچال علم چال به ارتفاع تقریبی – میانگین ۴۰۵۰ متر در پای این دیواره با شیب نسبتاً تندی به آن رسیدهاست؛ و ارتفاع تقریبی ۸۰۰ متر که بعضاً در منابع ذکر شده با احتساب این قسمت میباشد.
از مسیرهای روی دیواره اصلی میتوان به مسیرهای زیر اشاره کرد:
هاری روست – علایی – نجاح، فرانسویها ۴۸، لهستانیها ۵۰، لهستانیها ۵۲، همدانیها، آرش، کرمانشاهیها، ایتالیاییها، قزوینیها، تبریزیها، کرجیها و اراکیها
علی رغم درجه صعود پایین چند ویژگی گرده آلمان ها که باعث می شود حتی از برخی مسیرهای دیواره نوردی هم چالشی تر باشد به این شرح است:
۱- نوع سنگ و ریزشی بودن آن (پاندولی در دیواره ها عموماً نسبت به گرده آلمان ها ایمن تر است)
۲- نام بزرگ و با ابهت علم کوه (با توجه به فعالیت های گسترده بهترین دیواره نوردان و کوهنوردان ایران در این منطقه)
۳- فاصله زیاد میانی ها
۴- ارتفاع بالا
۵- دستیابی سخت به ابتدای گرده مخصوصا در زمستان
۶- یخ زدگی بعضی قسمت های مسیر و سرمای هوا
۷- حوادث و تلفات زیاد
بهترین زمان صعود به علم کوه نیمه دوم تیر تا نیمه دوم مرداد است. پاییز و زمستان علم کوه با برف سنگین، طوفان و ریزش متوالی بهمنهای سنگین همراه است بهار هر سال نیز این وضعیت ادامه دارد.
مسیرخوانی گرده آلمانها
دسترسی
دسترسی به این مسیر از طریق منطقه ونداربن انجام می گیرد. صعود از پناهگاه کوهنوردی در ارتفاع 2200 متری آغاز شده و پس از عبور از دو راهی کلجاران به سمت کشتی سنگ بالا می روید. سپس با عبور از زیر کنگلک ها و به صعود لیزونک به ناحیه یخچالی منتهی به پناهگاه سرچال خواهید رسید.
پناهگاه سرچال در ارتفاع 3850 متری محلی مناسب برای یک شبمانی خوب می باشد. از این جا مسیر با قدری انحراف به سمت چپ به سوی دروازه جهنم در زیر قله میان سه چال با شیبی کم بالا رفته و وارد منطقه زیبای علم چال می شوید. در اینجا لازم است مجددا به سمت چپ به دیواره نزدیک شوید تا به محل پناهگاه خرابه برسید. پس از رسیدن به پناهگاه خرابه، با ادامه دادن به سمت دیواره سکویی از بقایای یک پناهگاه وجود دارد که در اثر بهمن از بین رفته است.
از محل سکوی جلو که به سکوی آرش هم شهرت دارد، مسیر به سمت راست بالا می رود. در اینجا باید حدود صد متر ارتفاع گرفته و در زیر قله تیغه ای شانه کوه به سمت راست بروید. توجه داشته باشید که نیاز نیست تا زیر سنگهای شانه کوه به پیش روید. تغییر پاکوب قدری نامشخص است اما به دقت آنرا خواهید یافت. سپس با تراورسی اریب به گردنه شانه کوه در بین این قله و ابتدای مسیر گرده آلمانها خواهید رسید. مراقب سنگهای این قسمت باشید.
گرده آلمانها
از گردنه شانه کوه مسیر صعود گرده آلمانها آغاز می شود. در این قسمت هارنس و تجهیزات خود را پوشیده و مسیر را آغاز کنید. در اولین قسمت یک برج 15 متری سنگی قرار گرفته است که از سمت چپ آن بالا میروید. در پنج متری نرسیده به نوک برج با چرخش به سمت راست از سمت راست این برج را دور زده و سپس از میان قسمتهای سنگی به شکل دست به سنگ فرود می روید. پس از این قسمت به یک زین اسبی کوچک میرسید که باید از سمت راست آن و قدری پایینتر از لبه تیغه مسیر را ادامه دهید. نشانه مسیر درست در اینجا عبور از یک شکاف است. از میان شکاف به سمت جلو می روید و سپس در انتهای شکاف با صعود به سمت چپ روی لبه یال قرار می گیرید. این قسمت از مسیر برای پنجاه متر دست به سنگ ندارد.
پس از آن با عبور از یک قسمت پله ای و ادامه دادن از سمت راست ، به یک تراورس میرسید که با طی کردن آن به یک سکوی کوچک به ابعاد یک یا دو نفر ایستاده خواهید رسید. از اینجا با صعود حدود 20 متر به ابتدای اولین کراکس مسیر گرده آلمانها یعنی دو رکابی خواهید رسید.
گزارش برنامۀ صعود علم کوه از گرده آلمانها مورخ ۳۱ مرداد و ۱ شهریور ۱۴۰۳